by Muốn làm tốt dạng bài phản ứng hạt nhân bạn cần biết cách tìm hạt nhân con trong phản ứng hạt nhân băng cách sử dụng 2 định luật bảo toàn điện tích và số nucleon.
Trong khuôn khổ bài viết, mình sẽ nó sơ lược về lý thuyết và tập trung vào bài tập để bạn dễ hiểu bản chất hơn.
1. Lý thuyết phản ứng hạt nhân
1.1 Phản ứng hạt nhân là gì?
Phản ứng hạt nhân nguyên tử là mọi quá trình dẫn tới hạt nhân bị biến đổi thành hạt nhân khác.
Trong chương trình THPT, ta thường gặp 2 quá trình
- Phản ứng hạt nhân do tương tác
- Phản ứng hạt nhân do hiện tượng phóng xạ
1.2 Những định luật bảo toàn cần nhớ
Giả sử cho phản ứng hạt nhân $_{{Z_A}}^{{A_A}}A + _{{Z_B}}^{{A_B}}B \to _{{Z_C}}^{{A_C}}C + _{{Z_D}}^{{A_D}}D$
- Định luật bảo toàn điện tích: ZA + ZB = ZC + ZD
- Định luật bảo toàn số nucleon: AA + AB = AC + AD
- Định luật bảo toàn động lượng: $\overrightarrow {{P_A}} + \overrightarrow {{P_B}} = \overrightarrow {{P_C}} + \overrightarrow {{P_D}} $
- Định luật bảo toàn năng lượng toàn phần: Wtrước = WSau
Một số hạt nhân cần nhớ
2. Bài tập phản ứng hạt nhân
Bài tập. Hãy tìm cấu tạo của hạt nhân X khi biết phản ứng hạt nhân
a) $_Z^AX + {}_3^7Li \to {}_2^4He + {}_2^4He$
b) $_4^9Be + _1^1H \to _Z^AX + _3^6Li$
c) $_{17}^{37}Cl + _1^1p \to _0^1n + _Z^A{\rm{X}}$
Lời giải
a) Áp dụng
- định luật bảo toàn điện tích Z + 3 = 2 + 2 => Z = 1
- định luật bảo toàn số nucleon: A + 7 = 4 + 4 => A = 1
- Số Notron: N = A – Z = 0
Kết quả: Hạt nhân này có 1 proton và 0 notron
Phản ứng viết lại: ${}_1^1H + {}_3^7Li \to {}_2^4He + {}_2^4He$
b) Áp dụng
- định luật bảo toàn điện tích 4 + 1 = Z + 3 => Z = 2
- định luật bảo toàn số nucleon 9 + 1 = A + 6 => A = 4
- Số notron: N = A – Z = 4 – 2 = 2
Kết luận: Hạt nhân này có 2 proton và 2 notron
Viết lại phản ứng: $_4^9Be + _1^1H \to _2^4X + _3^6Li$
c) Áp dụng
- định luật bảo toàn điện tích 17 + 1 = 0 + Z => Z = 18
- định luật bảo toàn số nucleon 37 + 1 = 1 + A => A = 37
- Số notron: N = A – Z = 37 – 18 = 19
Kết luận: Hạt nhân này có 18 proton và 19 notron
Viết lại phản ứng: $_{17}^{37}Cl + _1^1p \to _0^1n + _{18}^{37}{\rm{X}}$
Hy vọng với những chia sẻ trong bài viết bạn đã biết cách tìm cấu tạo của hạt nhân con từ dữ kiện đề bài cho.
